Izveštaj o preduzetim aktivnostima u vezi incidentnog zagađenja u Novom Sadu 12. i 13. decembra 2013. godine
03.01.2014
1. Analiza stanja
Konstatovane emisije neprijatnih mirisa su primarno posledica gubitaka nastalih tokom skladištenja i manipulacije sirovom naftom i derivatima nafte.
Skladištenje sirove nafte na lokaciji opertera se vrši u tri osnovna tipa rezervora: rezervoara sa plivajućim krovom, rezervoara sa fiksnim krovom i rezervoara sa fiksnim krovom i plivajućom membranom. Prva dva tipa rezervora su starije generacije zbog čega je na lokaciji operatera prisutna difuzna emisija lakoisparljivih organskih supstanci. Na rezervoarima sa plivajućim krovom zbog neadekvatnog prstenastog zaptivača, a na rezervoarima sa fiksnim krovom zbog otvorenog revizionog otvora tokom pretakanja sirove nafte. Na oba tipa rezevora su prisutni gubici koji se javljaju na spojevima cevovoda, ventilima i odušnim ventilima.
Kao trajno rešenje prisutnih emisija operater trenutno vrši rekonstrukciju nekoliko rezervoara u skladu sa najboljim dostupnim tehnikama. Uvođenjem u eksploataciju rekonstruisanih rezervora difuzne emisije će biti svedene na minimum.
Pored emisija koje se javljaju tokom manipulacije sirovom naftom značajna je i difuzna emisija koja se javlja tokom manipulacije derivatima nafte koja se vrši na tri pontonska pretaklišta na kanalu DTD.
Postojeće emisije lakoisparljivih organskih supstanci kombinovane sa relativno stabilnim meterološkim uslovima uz prisustvo vetra južnog i jugozapadnog smera su rezultovale u povećanju nivoa zagađujućih materija na teritoriji grada Novog Sada.
Pored navedenih uzroka značajan doprinos povećanju nivoa zagađujućih materija je doprinela i površinska temperaturna inverzija (temperaturna inverzija u atmosferi u kojoj temperatura, umesto da pada, raste s visinom iznad tla) koja je izražena tokom zimskih meseci. Topao vazduh koji se nalazi iznad sloja hladnijeg vazduha onemogućava vertikalno mešanje zbog čega se hladniji sloj vazduha koji sadrži polutante koji su emitovani iz industrijskih postrojenja, vozila i individualnih ložišta, zadržava bliže površini uzrokujući nizak kvalitet ambijantalnog vazduha. Inverzije se često formiraju u kasno poslepodne, kada je zračenje emitovano sa tla veće od zračenja primljenog od sunca na zalazu. U slojevima inverzije i vertikalne i horizontalne difuzije se inhibiraju pa zagađujuće materije ostaju „zarobljene“, ponekad i duže vreme.
2. Pregled preduzetih mera inspekcije za životnu sredinu:
U cilju sprečavanja pojave novih incidentnih zagađenja pokrajinska inspekcija je naložila preduzeću NIS a.d. Blok „Prerada“ Rafinerija, lokacija Novi Sad, Put Šajkaškog odreda br.4 i Blok „Promet“, Skladište ND „Novi Sad“, Put Šajkaškog odreda br. 2, Novi Sad, da:
Koristi i održava postrojenje, tako da ne ispuštaju zagađujuće materije u vazduh u količini većoj od graničnih vrednosti emisije;
Ukoliko dođe do kvara uređaja kojima se obezbeđuje sprovođenje propisanih mera zaštite ili do poremećaja tehnološkog procesa, zbog čega dolazi do prekoračenja graničnih vrednosti emisije, kvar ili poremećaj odmah otkloni, odnosno prilagodi rad nastaloj situaciji ili da obustavi tehnološki proces, kako bi se emisija svela na dozvoljene granice u najkraćem roku;
U slučaju prekoračenja graničnih vrednosti nivoa zagađujućih materija u vazduhu u Novom Sadu, odmah preduzme tehničko-tehnološke mere ili da obustavi tehnološki proces, kako bi se koncentracije zagađujućih materija u najkraćem roku svele na propisane granične vrednosti;
U slučaju kada se u procesu obavljanja delatnosti emituju gasovi neprijatnog mirisa, odmah primeni mere koje će dovesti do redukcije mirisa iako je koncentracija emitovanih materija u otpadnom gasu ispod granične vrednosti emisije;
Da putem email-a o svakoj manipulacije naftnih derivata u Skladištu ND Novi Sad, (na pontonima i rezervoarima), izvesti inspekciju i to o količini derivata, vrsti derivata i vremenu početka manipulacije;
Da putem email-a o preduzetim merama iz tački 1., 2. i 3. ovog rešenja, kao i o svim ostalim planiranim i sprovedenim aktivnostima za vreme nepovoljnih meteoroloških uslova.
Da uspostavi monitoring kvaliteta ambijentalnog vršenjem indikativnih merenja na ukupno osam mernih mesta.
Izvor: http://www.ekourb.vojvodina.gov.rs